Świadczenie rodzicielskie

Kto może otrzymać świadczenie rodzicielskie?

Świadczenie rodzicielskie przysługuje osobom sprawującym opiekę nad dzieckiem, które z powodu swojej sytuacji zawodowej nie mogą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Ze wsparcia tego mogą skorzystać na przykład osoby bezrobotne, studenci czy pracujący na umowę o dzieło.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

• matce dziecka
• ojcu dziecka (w przypadku skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka; śmierci matki dziecka; porzucenia dziecka przez matkę)

• opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia;

• rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;

• osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14 roku życia.

Termin składania wniosków

Wniosek o wypłatę świadczenia składa się w terminie 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka  przysposobionego od miesiąca objęcia dziecka opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Wysokość świadczenia

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000 zł miesięcznie.

W przypadku, gdy kobieta urodzi dziecko w okresie  pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje jeśli:

• co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba sprawująca opiekę otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego
• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku osób, które przysposobiły dziecko lub są opiekunami faktycznymi dziecka
• jeden z rodziców dziecka lub opiekun fatyczny dziecka  nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki
• w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tyłu korzystania z opieki nad dzieckiem w trakcie trwania urlopu wychowawczego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna
• przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia  rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej

Okres przysługiwania świadczenia rodzicielskiego

• 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
• 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
• 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
• 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
• 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.  

Kryterium dochodowe:

Brak kryterium dochodowego

Ważne:

W dniu 19 marca 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. z 2024, poz. 1871), wprowadzające dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni – w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko lub jego masy urodzeniowej. W konsekwencji zmian dokonanych w kodeksie pracy oraz w przepisach regulujących przysługiwanie zasiłku macierzyńskiego zostały również wprowadzone zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych dotyczące świadczenia rodzicielskiego.

Zgodnie z powyższym prawo do świadczenia rodzicielskiego zostało wydłużone w wymiarze:

• do 15 tygodni - dla rodziców dzieci urodzonych do 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową do 1000 g, 
• do 8 tygodni - dla rodziców dzieci urodzonych po 28. tygodniu ciąży). 

Więcej o zmianach w świadczeniu rodzicielskim można przeczytać na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (serwis zewnętrzny).

Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego (PDF, 371 KB)

Załącznik do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego (PDF, 325 KB)

Wzór zaświadczenia o pobycie w szpitalu dziecka przedwcześnie urodzonego lub dziecka urodzonego w terminie, ale wymagającego hospitalizacji (PDF, 76 KB)